Bağdat, BÖYLE GİTTİ: İngiliz askerleri, Türk askerlerini BAĞDAT'TAN ÇIKARIYOR
Salih Gülen'in "Tarihin Yıkılmaz Kalesi Çanakkale" adlı kitabında, toprağını canıyla, kanıyla ve gözünü kırpmadan koruyan "Çanakkale askerleri" ile 1917 yılında İngilizlerce Bağdat'tan çıkarılan Osmanlı askerlerinin fotoğrafları ilk kez yayımlandı.
Yitik Hazine Yayınlarından çıkan kitap, Kurtuluş Savaşı'nın "mayası" olan, Türk askerinin tüm imkansızlıklarına rağmen vatanını cesurca koruduğu Çanakkale Savaşları ile o dönem ki Osmanlı'nın durumuna yönelik çarpıcı bilgiler ile Türkiye'de ilk kez yayımlanan fotoğrafları içeriyor. Kitabı hazırlayan Salih Gülen, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, Çanakkale Savaşlarına dair çokça yayın yapıldığını, ancak birbirinden farklı anlatımlarla bilgi kirliliği ortaya çıktığını söyledi.
Gülen, "Biz ise savaşa dair pek bilinmeyen hususları gündeme getirmeyi ve ilk defa yayınlanan fotoğraflarla kamuoyuna Çanakkale'nin farklı bir yönünü arz etmek istedik" dedi. Eserde, Kuzey Grubu Komutanı Esad Paşa ve Güney Grubu Komutanı Vehib Paşa'ya dair ilk defa yayınlanan fotoğraflara yer verdiklerini belirten Gülen, bunların yanında, savaş sırasında Osmanlı siperlerine sıkılan mermilerin boş kovanları, Arıburnu'ndan savaşın genel görünüşü, batan Fransız Zırhlısı Bouvet'in son anları ile esir alınan Türk subaylar götürülürken vakur duruşlarını gösteren fotoğrafın da kitapta yer aldığını anlattı.
Gülen, "Eserde, Türkiye'de ilk defa yayınlanan bir fotoğraf daha var. 1917'de Bağdat'tan Osmanlı askerlerinin İngilizlerin kontrolünde çıkartılışını gösteren bu fotoğraf, özellikle o dönem Osmanlı'nın konumu ile Bağdat halkının yaşadıklarını, kelimelere gerek duymadan gözler önüne seriyor. Fotoğrafta, Osmanlı askerleri şehirden çıkarken halkın çaresizce onları seyretmesi dikkat çekiyor" diye konuştu. Kitaba akademisyenlerin de katkıda bulunduğunu kaydeden Gülen, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kitaba makaleleriyle katkıda bulunan akademisyenlerden Doç. Dr. Şakir Batmaz, Çanakkale Muharebeleri esnasında savaşın genel komutanı olan Alman Liman von Sanders'in yapmış olduğu stratejik hataları ve Alman subaylarının zaferin kendi başarılarıyla kazanılmış gibi göstermelerini masaya yatırıyor. Doç. Dr. Cihat Göktepe ise makalesinde başta Çanakkale olmak üzere Birinci Dünya Savaşı'nda kaybettiğimiz yiğitlerin yaş durumlarını, medeni hallerini, mesleklerini, eğitim durumlarını anlatıyor. Makalede Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Harbi'nde kaybettiği insan sermayesi gözler önüne seriliyor. Bütün bunlara rağmen devletin şehit ailelerine bir vefa olarak cüzi miktarda da olsa bir maaş bağlaması da gündeme getiriliyor."
-İNGİLİZLERDEN MESCİDLİ GEMİ-
Gülen, Çanakkale savaşlarında yaşanan çok ilginç bir olayı da şu şekilde anlattı: "Çanakkale Zaferi, Osmanlı askerlerinin sarsılmaz iradeleri ile Türk tarihine altın harflerle yazılırken bir yandan da dünyanın şahit olduğu pek çok acıyı da gündeme taşıdı. İtilaf donanması Boğaz'ın sularına gömülürken bir yandan da pek çok acı gerçek su yüzüne çıkıyordu. Bu acı gerçeklerden biri de Hintli Müslüman askerlerin cepheye getirilmesiydi.
Eserde yer verdiğimiz Selanik Başkonsolosluğu'ndan Dışişleri Bakanlığı'na yazılan belge de Mondros'da İngilizlerin üç nakliye gemisine bazı ayetler hadisler asarak cami haline getirdikleri, Müslüman Hintlilere burada namaz kılma imkanı sağladıkları, Ramazan ayında oruç tutmalarına müsaade edildiği, gerek üniformalarına gerekse yiyeceklerine İslami esaslara göre dikkat edildiği bahsediliyor. Yine belgede 'zavallı Müslümanların kimin ile harbe girişeceklerinden' habersiz olduklarından dem vuruluyor ve koyu İngiliz sansüründen dolayı bu askerlerin savaş hakkında malumatlarının bulunmadığı anlatılıyor."
-MUSTAFA KEMAL'E HEDİYE EDİLEN SECCADE-
Öte yandan, "Tarihin Yıkılmaz Kalesi Çanakkale" adlı eserde zaferden sonra, savaşın gidişatını değiştirerek Çanakkale'yi "geçilmez" hale getiren Mustafa Kemal'e hediye edilen iki seccadeden bahsediliyor.
Elazığ Valisi Sabit Bey tarafından hediye edilen seccadelerin üzerlerine Çanakkale Zaferi'ni hatırlatması için Çanakkale haritaları işlenmiş. Kitaba göre, bu dönemde Sabit Bey Çanakkale Zaferi hatırası olması için Sanayi Mektebi'ne üç seccade hazırlanması talimatını verir. Ustaların azlığından dolayı bu seccadelerin tamamlanması uzun sürer ve bu arada Enver Paşa şehre gelir. Paşaya tamamlanan ilk seccade ile "Allah sana çok önemli, şerefli ve büyük bir zafer ihsan buyursun" ayeti yazılı bir levha hediye edilir.
Daha sonra iki seccade savaşın kazanılmasını sağlayan Mustafa Kemal'e verilir.
